Link rot „dzieje się na naszych oczach”. Google+ przechodzi do historii
Google+ zostanie wyłączone. Wyłączenie serwisu dobitnie prezentuje fenomen zjawiska link rot. Niemalże w jednej chwili jedna z najbardziej znanych w świecie usług internetowych przestanie istnieć. Niepowtarzalne treści przestaną być dostępne. Tysiące linków stanie się martwych. Tysiące połączeń zostanie zerwanych. W zasobach Internetu pojawi się wielka czarna dziura.
Link rot i „zatęchłe dzielnice”
Nielsen [1998] przedstawił zjawisko link rot w sposób obrazowy: linkrot przyczynia się do rozpuszczenia się struktury, tkanki, sieci powiązań, pomiędzy witrynami internetowymi: link rot stwarza niebezpieczeństwo, że Internet przestanie być siecią połączonych dokumentów hipertekstowych i zamieni się w zestaw pojedynczych, odizolowanych „wysp informacji” {w oryginale: linkrot contributes to dissolving the very fabric of the Web: there is a looming danger that the Web will stop being an interconnected universal hypertext and turn into a set of isolated infoislands}. W 2004 roku zespół badawczy IBM rozszerzył katalog określeń związanych ze zjawiskiem link rot. Informacyjne wyspy Nielsena zostały określone mianem „zatęchłych dzielnic” (stale neighbourhoods) – do takich dzielnic docierają tylko sfrustrowani użytkownicy, wytrwali poszukiwacze, którzy szybko szukają wyjścia z tych «nieświeżych» okolic, do bardziej aktualnych miejsc w sieci {w oryginale: „Such neighborhoods are identified only by frustrated searchers, seeking a way out of these stale neighborhoods, back to more up-to-date sections of the web”} [Bar-Yossef i in. 2004, s. 328].
Jak powstaje link rot?
W czerwcu 2011 roku oddano do użytku serwis społecznościowy Google+ (Google Plus). Google+ był kontynuacją takich projektów jak Google Wave lub Google Buzz. W grudniu 2018 roku Google ogłosiło decyzję o wyłączeniu Google+ dla użytkowników indywidualnych (consumer version of Google+) [Smith 2018]. Za powód podano spadek popularności tej usługi oraz trudności związane z jej udoskonalaniem. Wyłączenie usługi nastąpi w kwietniu 2019 roku. Na tysiącach witryn internetowych znajdują się linki odsyłające użytkowników do profilów społecznościowych utworzonych w ramach Google+. W lutym 2019 roku odnotowano około 43 tys. linków do Google+ zamieszczonych jedynie na stronach Wikipedii (poprzez zapytanie w oknie przeglądarki internetowej: „plus.google.com site:wikipedia.com”). Co z pozostałymi stronami?
Google+ obumierało powoli. Traciło użytkowników, a zaangażowanie największych fanów malało – 90% sesji użytkowników Google+ trwało mniej niż pięć sekund.
Społeczności „pogrążone w żałobie”
Google+ nie miało tak wielu użytkowników, jako konkurencyjne serwisy. Ponadto liczba użytkowników serwisu malała. Podobnie ich zaangażowanie. Paradoksalnie dla niektórych było to zaletą serwisu i stanowiło o jego uroku. Google+ pozostawało „cichą enklawą”. Użytkownicy, którzy w niej przebywali twierdzili, że dzięki specyfice Google+ są w stanie zaangażować się w sensowne rozmowy, uzyskać przydatne informacje, prowadzić owocne dyskusje, a także nawiązywać trwałe znajomości. Lojalni użytkownicy stworzyli grupę, gdzie opłakują zamknięcie serwisu, a w Internecie można podpisać petycję do Google, która ma wpłynąć na zmianę decyzji [D’Onfro 2018]. Ta jednak wydaje się ostateczna.
Internetowa czarna dziura
Setki tysięcy fotografii i różnorakich materiałów publikowanych w ramach Google+ przestaną być dostępne. Zawartość kont użytkowników indywidualnych zostanie usunięta. Zdjęcia i filmy z Google+ znajdujące się w „archiwum albumów” i na stronach Google+ także zostaną usunięte. Owszem Google umożliwiło pobranie udostępnionych treści, jednak wielu użytkowników tego nie zrobi, np. z uwagi na brak umiejętności. Wyłączenie usługi ma także wiele innych konsekwencji. Integracje Google+ z aplikacjami internetowymi i mobilnymi przestaną działać w marcu 2019 r. Funkcja ‘Logowanie przez Google+’ zostanie całkowicie wycofana, a jej wyłączenie nastąpi także w marcu 2019 r. Deweloperzy zostali zmuszeni przenieść się na bardziej uniwersalny system uwierzytelniania, czyli logowanie przez Google. Wyłączenie usługi miało też wpływ na np. witrynę Blogger i inne strony wykorzystujące Google+ do obsługi komentarzy.
Wyłączenie serwisu Google+ wywoła „rozerwanie pajęczyny”, którą tworzą linki będące swoistymi pomostami pomiędzy witrynami. Upłynie wiele czasu zanim użytkownicy naprawią linki na swoich stronach internetowych (usuną linki do Google+). Wielu użytkowników nie zrobi tego w ogóle. Wiele z treści publikowanych w serwisie Google+ przepadnie bezpowrotnie.
Źródła
- Bar-Yossef, Z., Kumar, R., Broder, A. and Tomkins, A. (2004). Sic transit gloria telae: Towards an understanding of the web’s decay, in Proceedings of the 13th international conference on World Wide Web. New York, NY, USA. DOI: 10.1145/988672.988716
- D’Onfro, J. (2018). Google+ is shutting down, and the site’s few loyal users are mourning. CNBC, www.cnbc.com/2018/10/10/google-plus-users-mourn-shutdown.html
- Nielsen, J. (1998). Fighting Linkrot. Nielsen Norman Group, available at: www.nngroup.com/articles/fighting-linkrot
- Smith, B. (2018). Project Strobe: Protecting your data, improving our third-party APIs, and sunsetting consumer Google+. Google Blog, available at: www.blog.google/technology/safety-security/project-strobe