Być jak lurker

Lurker (ang. lurk oznacza czaić się) to w żargonie internetowym bierny członek społeczności internetowej, pasywny użytkownik. Bycie lurkerem oznacza nie rzucać się w oczy, unikać rozgłosu. Wiele definicji lurkera koncentruje się na braku aktywnego uczestnictwa i zaangażowania, co nadaje im negatywny wydźwięk [Edelmann 2013].

Takahashi, Fujimoto i Yamasaki (2003) zdefiniowali lurkerów jednoznacznie, jako tych, „którzy nie publikują żadnych wiadomości w Internecie”. Lurker nie udziela się, nie pisze postów, nie pozostawia komentarzy. Lurker nie ujawnia się, jedynie obserwuje i wyciąga wnioski.

Lurkerzy tworzą „niewidzialną” społeczność obserwatorów.

Pomimo tego, że „lurking” jest określeniem stosunkowo dobrze znanym, bowiem pojawiło się już co najmniej 20 lat temu, wciąż niewiele wiadomo o tej grupie użytkowników Internetu [Nonnecke i Preece 2000]. Tymczasem według źródeł lurkerzy mogą stanowić nawet 90% czytelników różnych forów dyskusyjnych i mediów społecznościowych, pomimo tego, że serwisy te usilnie zachęcają do większego zaangażowania [Nonnecke i Preece 1999].

Kim jest lurker?

Termin „lurker” jest często używany do opisania kogoś, kto obserwuje rozwój wydarzeń, ale nie bierze w nich udziału. Termin ten jest kojarzony z obserwacją, bezczynnością i pasywnością. Lurkerzy są określani jako trudno dostępna, mało zaangażowana społeczność, użytkownicy nieaktywni, milczący [Leshed 2005]. W konsekwencji termin lurker ma negatywne konotacje, a lurkerzy są postrzegani jako mniej wartościowi od członków społeczności wnoszących wkład [Edelmann 2013]. Lurkerzy bywają przyrównywani do gapowiczów, którzy „biorą bez odwzajemnienia” [Smith i Kollock 1999], osób, które „kręcą się w pobliżu, chcą czegoś za nic i nie są oddani społeczności (internetowej)” [Ostrom 1990], czerpią korzyści z obserwacji poczynań grupy, nie dając nic w zamian [Edelmann 2013]. Badania pokazały, że „ukrywanie się” jest systematyczne i ma swoją specyfikę, z dobrze rozwiniętymi przesłankami i strategiami. Czajenie się nie jest incydentalnym, pojedynczym działaniem, ale złożonym zestawem zachowań [Nonnecke i Preece 1999].

Przyczajanie się (lurking) utożsamiane jest ze słuchaniem [Goggin i Hjorth 2009].

Bycie lurkerem jest jednym ze sposobów korzystania z mediów cyfrowych, a pozostawanie w ukryciu może wynikać z wielu przyczyn. Według badań [Nonnecke i Preece 1999] należą do nich: potrzeba zrozumienia społeczności; czynniki osobiste (np. światopogląd, religia/wyznanie, motywacja, brak czasu); brak osobistej lub praktycznej potrzeby (np. możliwość zbierania informacji bez publikowania, tylko czytanie, brak powodu do odpowiadania); brak brak oczekiwań lub wymagań ze strony społeczności; struktura społeczności (np. brak możliwości wysyłania postów) oraz poszukiwanie informacji (np. bardziej zainteresowane informacją niż interakcją, czytanie z myślą o określonym celu). Niektóre osoby czują, że dostają to, czego potrzebują, bez wtrącania się, a niektóre są po prostu nieśmiałe. Bierna postawa może zależeć także od kontekstu, a nie być cechą indywidualną [Stegbauer i Rausch 2002].

Niektórzy użytkownicy nie czują potrzeby zabierania głosu.

Nonnecke i Preece [1999] wymienili także inne przyczyny bierności lurkerów, tj. brak poczucia wartość wpisu czy też komentarza oraz obawę o prywatność i bezpieczeństwo (np. wrażliwość pracodawcy, obawa przed archiwizacją wpisów, obawa przed spamowaniem) [Nonnecke i Preece 1999]. Przykładowo lurkerzy przeglądają treści polityczne i światopoglądowe, ale nie angażują się w dyskusje z obawy przed szykanami w miejscu pracy bądź nawet utratą pracy. Nie jest też tajemnicą, że rekruterzy przyglądają się internetowym aktywnością rekrutów, a te nierzadko zdradzają wiele „pikantnych szczegółów”.

Ujawnienie swojej obecności przez lurkera określane jest terminem „delurking” [Nonnecke i Preece 1999].

Przegląd literatury ujawnił, że lurkerzy są postrzegani najczęściej w kategoriach negatywnych. Czajenie się jest zwykle określane jako zachowanie introwertyczne, powściągliwe, pasywne, jednak nieszkodliwe. Lurkerzy przedstawiani są jako czytelnicy, bierni widzowie, ale także jako „podsłuchiwacze lub podglądacze” oraz jednostki nieproduktywne [Edelmann 2013]. W ostatecznym rozrachunku należy podkreślić, że cyfrowy ekosystem (środowisko online) opiera się na różnych typach użytkowników, a bycie lurkerem jest naturalną częścią cyklu stawania się aktywnym członkiem społeczności internetowej. Tak więc „czajenie się” należy postrzegać jako normalne zachowanie, które należy badać z wielu perspektyw, odzwierciedlając i identyfikując różnorodność lurkerów, ich zachowań, strategii i potrzeb.

Źródła

Edelmann, N. (2013). Reviewing the definitions of “lurkers” and some implications for online research. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 16(9), 645-649.
Goggin, G., Hjorth, L. (2009). Waiting to participate introduction. Communication, Politics & Culture, 42(2), 1–5.
Leshed, G. (2005). Posters, lurkers, and in between: a multidimensional model of online community participation patterns. Las Vegas: HCI International.
Nonnecke, B., Preece, J. (1999). Shedding light on lurkers in online communities. Ethnographic studies in real and virtual environments: Inhabited information spaces and connected communities, Edinburgh, 123-128.
Nonnecke, B., Preece, J. (2000). Lurker demographics: Counting the silent. In Proceedings of the SIGCHI conference on Human factors in computing systems (pp. 73-80). https://doi.org/10.1145/332040.332409
Ostrom, E. (1990). Governing the commons: the evolution of institutions for collective action. Cambridge: Cambridge University Press.
Smith, MA., Kollock, P. (1999). Communities in cyberspace. London: Routledge.
Stegbauer, C., Rausch, A. (2002). Lurkers in mailing lists. In Batinic B, Reips U-D, Bosnjak M, eds. Online social sciences. Seattle, WA: Hogrefe & Huber, pp. 263–74.
Takahashi, M., Fujimoto, M., Yamasaki, N. (2003). The active lurker: influence of an in-house online community on its outside environment. In Proceedings of the 2003 international ACM SIGGROUP conference on Supporting group work (pp. 1-10).