ENIAC: pierwszy programowalny komputer elektroniczny

ENIAC: pierwszy programowalny komputer elektroniczny

Opracowany w 1943 roku, ukończony w 1945 roku i wycofany z użytku w 1955 roku – ENIAC (Electonic Numerical Integrator and Computor) – był pierwszym uniwersalnym programowalnym komputerem elektronicznym.
ENIAC był jednak czymś więcej niż tylko kamieniem milowym w historii cyfryzacji. W latach swojej świetności obliczał sinusy i cosinusy, testował wartości statystyczne, kreślił trajektorie bomb i pocisków oraz przeprowadził pierwsze numeryczne symulacje pogody [Haigh i in. 2014b].

W 1947 roku John von Neumann wpadł na pomysł modernizacji ENIAC, co opisał w słynnym raporcie „First Draft of a Report on the EDVAC” [Von Neumann 1993]. W kwietniu 1948 roku Nick Metropolis, opierając się na planach opracowanych m.in. przez Adele Goldstine, zaimplementował konwersję, która uczyniła z maszyny ENIAC pierwszy komputer do wykonywania programów napisanych w nowym stylu, który nazywany jest „nowoczesnym paradygmatem kodu” [Haigh i in. 2014b].

W latach 1947-1948 ENIAC został ponownie skonfigurowany, tak aby możliwe było uruchomienie tego, co według T. Haigh było pierwszym nowoczesnym programem komputerowym: symulacji atomowego rozszczepienia dla naukowców z Los Alamos.

Symulacja MonteCarlo dla Los Alamos z wiosny 1948 roku została napisana w stylu innych wczesnych programów dla nowoczesnych komputerów, wg tzw. nowoczesnego paradygmatu kodu i był to pierwszy taki program do wykonania. ENIAC zyskał elastyczność i konceptualną prostotę programowania związaną z tym paradygmatem, z instrukcjami programu i stałymi danymi przechowywanymi w pamięci typu sameread-only memory [Haigh i in. 2014b]. Termin „nowoczesny paradygmat kodu” opisuje mechanizm kontroli przyjęty przez współczesne komputery, w tym automatyczne wykonywanie programów przechowywanych w pamięci adresowalnej i wyrażonych jako seria kodów operacji, po których następują argumenty [Haigh i in. 2014a]. Programy Monte Carlo używane w 1948 roku były długimi, skomplikowanymi fragmentami kodu [Haigh i in. 2014c].

Przeczytaj więcej o komputerze ENIAC w serwisie digitalheritage.pl

Źródła

Trzyczęściowa seria opublikowana w IEEE Annals poświęcona ENIAC i jego modyfikacji przeprowadzonej w 1948 roku, która zdaniem autorów pozwoliła uruchomić (na ENIAC) pierwszy „nowoczesny” program komputerowy. Autorzy opisują ENIAC z różnych perspektyw – jako maszynę wojenną, jako pierwszy komputer, jako artefakt materialny ciągle przerabiany przez naukowców i jako przedmiot (sprzecznych) narracji historycznych.

• Haigh, T., Priestley, M., Rope, C. (2014a). Reconsidering the stored-program concept. IEEE Annals of the History of Computing, 36(1), 4-17. https://doi.org/10.1109/MAHC.2013.56
• Haigh, T., Priestley, M., Rope, C. (2014b). Engineering ‘The Miracle of the ENIAC’: Implementing the Modern Code Paradigm. IEEE Annals of the History of Computing, 36(2), 41-59. https://doi.org/10.1109/MAHC.2014.15
• Haigh, T., Priestley, M., Rope, C. (2014c). Los alamos bets on eniac: Nuclear monte carlo simulations, 1947-1948. IEEE Annals of the History of Computing, 36(3), 42-63. https://doi.org/10.1109/MAHC.2014.40
• Von Neumann, J. (1993). First Draft of a Report on the EDVAC. IEEE Annals of the History of Computing, 15(4), 27-75. https://doi.org/10.1109/85.238389