Wszystko zaczęło się od elektronicznych maszyn cyfrowych
Pierwsze maszyny cyfrowe były jednostkami stacjonarnymi o dużym ciężarze i nieprzeciętnych gabarytach. Monstrualny rozmiar nie przekładał się jednak na wydajność. Szybko zostały zminiaturyzowane i połączone w systemy zintegrowane, pracujące on-line. Dostęp do globalnej sieci sprawił, że stały się także ogólnodostępne. Na takich podwalinach zrodziła się analityka internetowa.
Za początek ery komputerów w Polsce przyjmuje się koniec 1948 roku, kiedy to utworzono Grupę Aparatury Matematycznej w Instytucie Matematycznym w Warszawie. Pierwszy komputer analogowy o nazwie „Analizator równań różniczkowych, ARR” został ukończony w 1954 roku i był używany przez kilka lat.
1958: komputer XYZ
Pierwszy udany komputer cyfrowy został ukończony w 1958 roku. Nadano mu nazwę XYZ. Elektroniczna maszyna cyfrowa XYZ wykonywała około 800 operacji na sekundę i była kamieniem węgielnym w rozwoju polskich komputerów. Wkrótce potem komputer XYZ został ulepszony i pod nazwą ZAM-2 znalazł zastosowanie w przedsiębiorstwach krajowych i zagranicznych. Jednak prawdziwy przełom nastąpił wraz z pojawieniem się mc. ODRA. Produkcję seryjną mc. ODRA 1003 rozpoczęto w 1964 roku. Z kolei mc. ODRA 1013 wdrożono do produkcji seryjnej dwa lata później.
Szybki jak ODRA 1325
Kontynuację serii 1300 stanowiły maszyny cyfrowe trzeciej generacji: ODRA 1305 i ODRA 1325 – obie zaprojektowane w technice układów scalonych. ODRA 1325 była w latach 70. XX wieku urządzeniem nowoczesnym. Charakteryzowały ją przede wszystkim modułowość, wieloprogramowość, wieloprocesorowość, wielodostępność, elastyczna konfiguracja i możliwość rozbudowy.
Elwro 800 Junior
W latach 80. XX wieku wciąż było wiele do zrobienia w zakresie komputeryzacji kraju. Na rynku pojawiło się polskie Elwro 800 Junior, komputer zaprojektowany z myślą o pracowniach szkolnych. Z kolei w roku 1987 powstał mikrokomputer ELWRO 801 AT, który przypominał swoim wyglądem obecnie funkcjonujące jednostki stacjonarne typu PC.
Komputerom towarzyszyło oprogramowanie, również rozrywkowe (entertainment software), w tym gry komputerowe. Jednak rozwój polskiego rynku gier komputerowych nabrał dynamiki dopiero w latach 80. XX wieku. Wynikało to między innymi z ograniczeń związanych z przynależności Polski do tzw. bloku wschodniego.
Pierwsza polska gra komputerowa
W latach 80. gry komputerowe dystrybuowane były w postaci tzw. listingów, do samodzielnego przepisania i uruchomienia w pamięci komputera. Zatem pierwsze gry komputerowe w Polsce były rozprowadzane w postaci kodu opublikowanego w drukowanych czasopismach, takich jak Bajtek czy IKS (Informatyka Komputery Systemy, dodatek „Żołnierza Wolności”). Ponadto wiele programów powstało wtedy na kartkach zeszytów szkolnych. Gry z lat 1984-1985, jak np. Mastermind lub Snake (ryc. 1), autorstwa Jerzego Wałaszka, przetrwały do obecnych czasów ponieważ ich kod źródłowy został zapisany na papierze – w zeszycie szkolnym. Są to prawdopodobnie jedyne polskie, całkowicie autorskie projekty na ZX-81, które doczekały się współczesności.
Rycina 1. Gra Snake (Wąż) na komputer ZX-81, autorstwa Jerzego Wałaszka (zrzut ekranu)
Źródło: archiwum speccy.pl
Digital Cultural Heritage
Serwis digitalheritage.pl publikuje treści związane z cyfrowym dziedzictwem kulturowym, zarówno polskim, narodowym, jak i światowym. W artykułach prezentowane są zagadnienia związane z rozwojem zarówno sprzętu (hardware cultural heritage), jak i oprogramowania (software cultural heritage). Zapraszamy do lektury!