Internet pośrodku niczego? Wydajność geoportali według Core Web Vitals
W artykule przedstawiono wyniki testów wydajności geoportali. Testy wykonano przy pomocy wybranych aplikacji internetowych. Interfejs narzędzi testujących wyświetlany w oknie przeglądarki jest bramą dostępu do środowiska testowego (Lab Data). Witryna jest pobierana i testowana po stronie serwera lub wynik stanowi kompilację aktywności wielu użytkowników (Field Data).
Tekst ukazał się w publikacji:
Król, K., Sroka, W. (2023). Internet in the Middle of Nowhere: Performance of Geoportals in Rural Areas According to Core Web Vitals. ISPRS Int. J. Geo-Inf., 12(12), 484. https://doi.org/10.3390/ijgi12120484
Aplikacje testujące dostarczają wyników m.in. na podstawie analizy danych terenowych i nie jest to wynik jednego pomiaru. To rozkład liczb. Oznacza to, że ten sam geoportal u jednych użytkowników wczytuje się szybko, a u innych powoli.
Reforma systemu planowania przestrzennego
Obecnie Polska przechodzi gruntowną reformę systemu planowania przestrzennego (Dz.U. 2023 poz. 1688). W tej reformie dużą rolę odgrywają cyfrowe reprezentacje danych przestrzennych. Niska wydajność geoportali, brak dostępu do Internetu lub brak łącza dobrej jakości mogą przesądzać o wykluczeniu z procesu planowania przestrzennego, a idąc dalej – wykluczeniu z określonej przestrzeni życia społecznego, publicznego. W świetle tych przemian niniejsze badanie zyskuje na znaczeniu, zwracając uwagę na problem wydajności geoportali oraz dostępności Internetu wysokiej jakości w obszarach wiejskich. Głównym wkładem tej pracy są: 1) wyniki pomiarów wydajności wybranych geoportali, 2) prezentacja narzędzi pomiarowych i wskaźników wydajności, a także metodyki pomiaru wydajności w modelu ad-hoc, oraz 3) prezentacja działań, jakie można podjąć w celu poprawy wydajności geoportalu na urządzeniu, na którym jest przeglądany.
Wydajność jest w tym badaniu rozumiana jako komfort przeglądania serwisu z perspektywy doświadczenia użytkownika i utożsamiana z jakością serwisu.
W artykule zaprezentowano studium przypadku dotyczące pomiaru wydajności wybranych geoportali w warunkach górskich, w obszarach wiejskich, przy ograniczonym dostępie do Internetu. Testy pięciu geoportali wykonano przy pomocy narzędzi PageSpeed Insights (PSI), WebPageTest, Gtmetrix, Pingdom i GiftOfSpeed. Przeanalizowano wartości wskaźników Core Web Vitals – Largest Contentful Paint (LCP), First Input Delay (FID), Cumulative Layout Shift (CLS) oraz First Contentful Paint (FCP). Zweryfikowano także wartości wskaźników Speed Index oraz Fully Loaded Time, a także wartości innych wskaźników wydajności, jak GTmetrix Structure.
Użytkownik ma ograniczone możliwości przyspieszenia działania aplikacji mapowych.
Badania nie dostarczyły jednoznacznych dowodów, że użytkownicy dysponujący w obszarach wiejskich łączem radiowym mogą mieć problemy z płynnością działania geoportali, chociaż pośrednio wskazują na to wyniki testów wydajności. Testy PSI Lab Data oraz Field Data ujawniły relatywnie małą wydajność geoportali. W większości przypadków wartości wskaźnika „Performance” nie przekraczała 49 jednostek, co według skali PSI jest klasyfikowane jako wynik słaby (poor). Całkowity czas wczytania wszystkich testowanych geoportali przekraczał 10 sekund, a w niektórych przypadkach odnotowano wartości przekraczające 20 sekund (Lab Data). Oznacza to, że z dużym prawdopodobieństwem odczuwalna wydajność testowanych geoportali na radio link w obszarach wiejskich może być jeszcze mniejsza. Studia przypadku pokazały również, że użytkownik ma ograniczone możliwości przyspieszenia działania aplikacji mapowych. Nieznaczna poprawa komfortu przeglądania geoportalu jest możliwa poprzez optymalizację własnego urządzenia „lokalnie”, ale główny ciężar zapewnienia wydajności geoportalu spoczywa na jego wydawcy.